Στην ιστορία της αυτοκινητοβιομηχανίας, λίγες σχέσεις συνδυάζουν τόσο δημιουργία όσο και σύγκρουση όσο εκείνη ανάμεσα στον Louis Renault και τον André Citroën. Δύο χαρισματικοί άνδρες, σχεδόν συνομήλικοι, που αν και μοιράστηκαν κοινά βιώματα στα πρώτα τους βήματα, ακολούθησαν δύο εντελώς διαφορετικούς δρόμους. Ο καθένας τους άφησε βαθύ αποτύπωμα στον κόσμο του αυτοκινήτου – με τρόπο μοναδικό, αλλά και ανθρώπινο.
Από το Λύκειο στην ιστορία
Γεννημένοι με διαφορά μόλις ενός έτους, οι δύο Γάλλοι μεγιστάνες της μηχανικής γνωρίστηκαν ως παιδιά, φοιτώντας στο ίδιο λύκειο. Ο André Citroën προερχόταν από εύπορη οικογένεια, αν και η παιδική του ηλικία σκιάστηκε από την αυτοκτονία του πατέρα του. Αντίθετα, ο Louis Renault μεγάλωσε σε πιο σταθερό οικογενειακό περιβάλλον, αν και η απώλεια των δύο αδερφών του στη νεανική του ηλικία καθόρισε τη μετέπειτα πορεία του.
Ο Citroën φοίτησε στην École Polytechnique, την κορυφαία πολυτεχνική σχολή της Γαλλίας, ενώ ο Renault ακολούθησε μια εντελώς διαφορετική πορεία: αυτοδίδακτος και ανήσυχο πνεύμα, κατασκεύασε το πρώτο του αυτοκίνητο πριν καν τελειώσει ο 19ος αιώνας και ίδρυσε την εταιρεία Renault με τα αδέρφια του.
Δύο οράματα, δύο φιλοσοφίες
Μετά το 1909, όταν ο Louis Renault απέμεινε μόνος στο τιμόνι της εταιρείας, άρχισε να χτίζει ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα βιομηχανικά ονόματα της Γαλλίας. Αν και δεν είχε επίσημο πτυχίο μηχανικού, ξεχώριζε για το πρακτικό και εφευρετικό του πνεύμα. Οι καινοτομίες του ήταν ουσιαστικές, αν και συνήθως εστίαζαν στη βελτίωση υπάρχοντων λύσεων και όχι σε ριζικές ανατροπές.
Ο Citroën, από την άλλη, δεν κατασκεύασε το πρώτο του αυτοκίνητο πριν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατά τη διάρκειά του, διακρίθηκε για την οργάνωση της μαζικής παραγωγής πυρομαχικών σε ένα υπερσύγχρονο εργοστάσιο στο Quai de Javel. Την ίδια περίοδο, ο Renault ανέλαβε την κατασκευή αρμάτων μάχης για τον γαλλικό στρατό.
Η αντιπαλότητα των δύο κορυφώθηκε κατά τη δεκαετία του 1920, όταν η Citroën με την εμπορική του διορατικότητα και τη φιλική του προσωπικότητα ανέλαβε τολμηρές πρωτοβουλίες. Επένδυσε σε δημόσιες σχέσεις, φωτίζοντας τον Πύργο του Άιφελ με το όνομά του, οργανώνοντας αποστολές στη Σαχάρα και υιοθετώντας το lifestyle του σύγχρονου επιχειρηματία. Ο Louis Renault, πιο συγκρατημένος και εσωστρεφής, εστίαζε στην παραγωγή και κρατούσε χαμηλό προφίλ – στοιχείο που ενίσχυσε τη μεταξύ τους απόσταση.
Η πρόταση και η παρεξήγηση
Το 1932 οι δύο άνδρες είχαν μια σπάνια και κρίσιμη συνάντηση. Ο Renault προσκάλεσε τον Citroën στο ανακαινισμένο εργοστάσιο του στο Billancourt, προτείνοντάς του – κατά μία εκδοχή – μια συνεργασία: η Renault θα κατασκεύαζε τα αυτοκίνητα και ο Citroën θα αναλάμβανε την εμπορική τους προώθηση. Ήταν μια κίνηση πιθανής αναγνώρισης και αμοιβαίου σεβασμού, όμως ο Citroën θεώρησε την πρόταση υποτιμητική και ίσως προσβλητική.
Σε πείσμα των περιστάσεων, μέσα σε έξι μόλις μήνες, ο Citroën ανακατασκεύασε πλήρως το εργοστάσιό του, επιχειρώντας να εφαρμόσει τη μαζική παραγωγή για το επαναστατικό μοντέλο Traction Avant, το οποίο σχεδίασε ο André Lefèbvre – πρώην συνεργάτης του Renault.
Παρότι τεχνολογικά πρωτοποριακό, το Traction Avant έφερε καθυστερήσεις και κόστη που οδήγησαν την εταιρεία Citroën στη χρεοκοπία στα τέλη του 1934. Η Michelin ανέλαβε τη διάσωσή της, αφού πρώτα η πρόταση εξαγοράς είχε περάσει – και απορριφθεί – από τον Louis Renault. Ο André Citroën απεβίωσε έναν χρόνο αργότερα από καρκίνο στομάχου, αφήνοντας πίσω του έναν μύθο γεμάτο οράματα, ρίσκα και τολμηρές αποφάσεις.
Η πτώση του Louis Renault
Ο Louis Renault είχε μια διαφορετική αλλά εξίσου τραγική κατάληξη. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα εργοστάσιά του κατελήφθησαν από τους Ναζί. Αν και ισχυρίστηκε ότι δεν είχε άλλη επιλογή και προστάτευσε εργαζομένους και εξοπλισμό από μεταφορά στη Γερμανία, μετά την Απελευθέρωση κατηγορήθηκε για συνεργασία. Συνελήφθη, φυλακίστηκε, πιθανώς κακοποιήθηκε, και πέθανε τον Οκτώβριο του 1944.
Η Λεγεώνα της Τιμής του αφαιρέθηκε και η εταιρεία του εθνικοποιήθηκε χωρίς καμία αποζημίωση στους κληρονόμους. Μεταγενέστερα στοιχεία αποκάλυψαν πως είχε αφήσει την επιχείρησή του στους 40.000 εργαζόμενους, όμως η επίσημη ιστορία της Renault περιλαμβάνει ελάχιστες αναφορές στο όνομά του.
Η κληρονομιά δύο θρύλων
Ο Citroën διατήρησε μια πιο ευνοϊκή εικόνα στη συλλογική μνήμη. Θεωρείται ακόμη και σήμερα ένας αγαπητός εργοδότης, που ενέπνεε αφοσίωση και τόλμησε να καινοτομήσει. Ωστόσο, η επίσημη ιστορία της εταιρείας του σταματά λίγο μετά την απονομή της Λεγεώνας της Τιμής, αποφεύγοντας να αναφερθεί ρητά στη χρεοκοπία του 1934.
Από την άλλη, ο Renault – ένας άνθρωπος ιδιοφυής, αλλά σκληροπυρηνικός – έμεινε στη σκιά, παρότι δεν μπορεί να του αρνηθεί κανείς τον τίτλο του ιδρυτή. Ούτε εκείνος, ούτε ο Citroën κατάφεραν να περάσουν την αυτοκρατορία τους στις οικογένειές τους. Και όμως, μέσα από τη μεταξύ τους αντιπαλότητα, ο κόσμος της αυτοκίνησης προχώρησε.
Η Renault αντέδρασε στις τολμηρές κινήσεις της Citroën με τεχνολογική συνέπεια και σύνεση. Η Citroën, από την πλευρά της, έσπρωξε τα όρια της εποχής, φέρνοντας το μέλλον νωρίτερα. Στο τέλος, η μεγαλύτερη κληρονομιά τους είναι τα ίδια τους τα ονόματα – που ζουν ακόμη, πάνω σε εκατομμύρια καπό αυτοκινήτων.
Πηγή: renaultnews.gr
Ακολουθήστε το Carselectric.gr στο Facebook
Ακολουθήστε το Carselectric.gr στο Google news
