Oceanos NTUA: Το νέο ηλιακό σκάφος αποκαλύπτεται στις 29 Οκτωβρίου στο Πολεμικό Μουσείο

Η εκδήλωση αυτή δεν είναι απλώς μια παρουσίαση. Είναι ένα τεχνολογικό ορόσημο στον τομέα της πράσινης ναυτιλίας και ένα ζωντανό παράδειγμα του πώς η ελληνική επιστημονική κοινότητα παράγει έργο αιχμής, με διεθνές αποτύπωμα

Ποιοι είναι οι Oceanos NTUA;

Η ομάδα Oceanos ιδρύθηκε το 2016, αποτελούμενη από προπτυχιακούς φοιτητές της Σχολής Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ. Το όνομά της έχει ήδη καταγραφεί σε διεθνείς διοργανώσεις, όπως το Monaco Energy Boat Challenge (MEBC), όπου έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα με ιδιαίτερη επιτυχία, κατακτώντας την 1^η θέση στον διαγωνισμό το 2024.

Ομάδα Oceanos: Πρωτιά στον Διεθνή Διαγωνισμό Monaco Energy Boat Challenge 2024

Με όραμα τη συμβολή στην πράσινη ναυτιλία και με πάθος για την τεχνολογία, η ομάδα Oceanos επιστρέφει φέτος με ένα νέο project στην κατηγορία solar, θέτοντας ως στόχο τη δημιουργία ενός σκάφους που κινείται αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια.

Η δημοσιογραφική ομάδα του www.carselectric.gr είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί το εργαστήριο της ομάδας Oceanos  πριν την επίσημη αποκάλυψη.

Εκεί, σε έναν χώρο γεμάτο ενέργεια, αφοσίωση και άπειρα εργαλεία, είδαμε τη γάστρα του σκάφους, τα φωτοβολταϊκά πάνελ και τις μπαταρίες υψηλής ενεργειακής πυκνότητας να συναρμολογούνται, βήμα προς βήμα.

Δεν μας αποκαλύφθηκε το τελικό σκάφος στην πλήρη μορφή του γιατί η στιγμή αυτή φυλάσσεται για την παρουσίαση στο Μουσείο, αλλά ακόμα και το «παρασκήνιο» αρκεί για να κατανοήσει κανείς ότι πρόκειται για ένα τεχνολογικό εγχείρημα υψηλού επιπέδου.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε από κοντά με τα μέλη της ομάδας, που μας μίλησαν με ενθουσιασμό για την πορεία, τις προκλήσεις και το όραμά τους. Στη συνέχεια, τους θέσαμε μερικές ερωτήσεις, και παρακάτω παρουσιάζουμε τις απαντήσεις τους, όπως οι ίδιοι μας τις μοιράστηκαν.

Η ανάπτυξη ενός τόσο πρωτοποριακού σκάφους προϋποθέτει σημαντική έρευνα, τεχνογνωσία αλλά και επενδύσεις. Πώς υποστηρίζεται οικονομικά το project και ποιο θεωρείτε ότι είναι το κοινωνικό του αποτύπωμα; Πιστεύετε ότι μπορεί να αποτελέσει ένα ζωντανό παράδειγμα του πώς η ελληνική έρευνα και η νεολαία μπορούν να συμβάλουν στην πράσινη ανάπτυξη και την καινοτομία;

Η ανάπτυξη ενός καινοτόμου σκάφους είναι αποτέλεσμα συνδυασμού επιστημονικής έρευνας, τεχνικής γνώσης και συλλογικής προσπάθειας. Η ομάδα μας στηρίζεται αποκλειστικά σε χορηγίες, τόσο οικονομικής όσο και υλικής μορφής από εταιρείες και οργανισμούς που αναγνωρίζουν τη σημασία της πράσινης μετάβασης και επενδύουν ενεργά στην καινοτομία.

Κύριος χορηγός της ομάδας μας είναι η Navios Maritime Partners L.P., η οποία μας στηρίζει σταθερά από το 2022 και έχει συμβάλει καθοριστικά σε όλες μας τις διακρίσεις. Η συνεισφορά της υπήρξε καθοριστική για την υλοποίηση ενός τόσο απαιτητικού έργου και μας στήριξε καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας μας προς την κατάκτηση της πρώτης θέσης στην κατηγορία Energy Class του Monaco Energy Boat Challenge, τη σημαντικότερη διάκρισή μας μέχρι σήμερα. Με τη συνέχιση αυτής της υποστήριξης, η ομάδα στοχεύει σε ακόμη μεγαλύτερα επιτεύγματα στο νέο της project.

Η οικονομική στήριξη αυτού του είδους δεν αποτελεί απλώς μια πράξη ενίσχυσης της φοιτητικής έρευνας, αλλά μια ουσιαστική επένδυση στις αξίες της βιώσιμης ανάπτυξης και της κοινωνικής υπευθυνότητας. Μέσα από τη συμβολή τους, οι χορηγοί μας υποστηρίζουν ένα έργο που προάγει την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, ενδυναμώνει την εκπαίδευση και την κοινωνική ευαισθητοποίηση και ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ ακαδημαϊκής και επιχειρηματικής κοινότητας.

Το κοινωνικό αποτύπωμα του project είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Σήμερα, παρατηρείται στον ναυτιλιακό τομέα μια στροφή προς τη χρήση μπαταριών και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Μικρότερα σκάφη χρησιμοποιούν ήδη μπαταρίες για καθαρή προώθηση, ενώ στα μεγαλύτερα πλοία, όπως επιβατηγά και φορτηγά, η ηλεκτροδότηση επεκτείνεται σταδιακά, με στόχο τη μείωση των εκπομπών και την περιβαλλοντικά βιώσιμη λειτουργία. Η νέα γενιά έχει ξεκινήσει να πειραματίζεται με τέτοιες τεχνολογίες, θέτοντας τα θεμέλια για μακροχρόνιες λύσεις που συνδυάζουν τεχνολογία και περιβαλλοντική ευθύνη. Μέσα από την προσπάθεια αυτή, η ομάδα OCEANOS προάγει μια νέα κουλτούρα περιβαλλοντικής συνείδησης, αποτελώντας ένα ζωντανό παράδειγμα για την πράσινη ανάπτυξη.

1 του 6

Το νέο σας σκάφος εντυπωσιάζει με τη σχεδίασή του και τη χρήση προηγμένων τεχνολογιών. Ποια ήταν η βασική φιλοσοφία πίσω από τον σχεδιασμό της γάστρας και των hydrofoils. Επιπλέον ποια καινοτόμα εργαλεία ή μεθόδους αξιοποιήσατε για τη βελτιστοποίηση της απόδοσης και της σταθερότητας του σκάφους στη θάλασσα;

Η φιλοσοφία πίσω από τον σχεδιασμό του νέου σκάφους βασίζεται στη μείωση της αντίστασης. Για τον σκοπό αυτό, το σκάφος είναι εξοπλισμένο με hydrofoils, τα οποία του επιτρέπουν να ανυψώνεται από την επιφάνεια του νερού σε υψηλές ταχύτητες, μειώνοντας σημαντικά την τριβή και αυξάνοντας την αποδοτικότητα της πλεύσης. Η γάστρα του σκάφους κατασκευάστηκε στο ναυπηγείο της Trygons, βασισμένη στο μοντέλο Ecorunner 59 της εταιρίας, το οποίο επιλέχθηκε λόγω χαμηλής αντίστασης και μεγάλης αντοχής.

Τροποποιήσεις έγιναν σε συνεργασία μελών της ομάδας και με την εταιρία όσον αφορά τα ενισχυτικά της γάστρας καθώς πλέον υπάρχουν τα struts, των οποίων τα σημεία στήριξης αποτελούν από τα πιο καταπονούμενα μέρη της γάστρας. Μιλάμε για ένα πρωτοπόρο σκάφος που αφού foilάρει οι δυνάμεις που ασκούνται στη γάστρα του είναι πολύ διαφορετικές από όταν πλανάρει στα κύματα και η αξιοπιστία σε πραγματικές θαλάσσιες συνθήκες είναι πρώτο μέλημα μας, μαζί με τις επιδόσεις του.

Τα hydrofoils σχεδιάστηκαν εξ ολοκλήρου από την ομάδα, ενώ πραγματοποιήθηκαν πειραματικές μετρήσεις άντωσης και αντίστασης σε διαφορετικές ταχύτητες. Η κατασκευή τους θα γίνει από την υποομάδα του Design & Structural σε συνεργασία με τον Kαθηγητή Αντωνίου, μετά από δοκιμές ομοιωμάτων στην πειραματική δεξαμενή του κτηρίου ΑΝΥΜ, υπό την επίβλεψη του κ. Λιαροκάπη και του κ. Τραχανά.

Παράλληλα, αναπτύσσεται σύστημα αυτόματου ελέγχου της κίνησης των hydrofoils, με στόχο τη βελτίωση της ευστάθειας και την αντιστάθμιση των αποκρίσεων σε roll και trim.

Σε επίπεδο υδροδυναμικής ανάλυσης, έχει πραγματοποιηθεί αριθμητική προσομοίωση με μεθόδους πεπερασμένων στοιχείων (CFD) τόσο για τα hydrofoils όσο και για το strut και τον βολβό, με σκοπό τη μείωση της συνολικής αντίστασης και τη μεγιστοποίηση της απόδοσης της προπέλας.

Μέσα από αυτόν τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό και τις συνεχείς δοκιμές, το σκάφος μας επιτυγχάνει βελτιωμένη απόδοση, σταθερότητα και ενεργειακή αποδοτικότητα, αντανακλώντας πλήρως τη φιλοσοφία της ομάδας για καινοτομία, ακρίβεια και υψηλές επιδόσεις.

Η επιλογή και ενσωμάτωση των φωτοβολταϊκών πάνελ σε ένα θαλάσσιο περιβάλλον δεν είναι μια απλή υπόθεση. Τι είδους πάνελ επιλέξατε και ποιες τεχνικές προκλήσεις χρειάστηκε να ξεπεράσετε για να διασφαλίσετε τη μέγιστη ενεργειακή αποδοτικότητα;

Η επιλογή και η ενσωμάτωση των φωτοβολταϊκών πάνελ είναι μια διαδικασία που παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες. Στο καινούριο μας σκάφος χρησιμοποιούμε αδιάβροχα πάνελ των 120 W, τοποθετημένα ανά δύο σε σειρά, ώστε η συνολική ισχύς να φτάνει τα 1440 W υπό εργαστηριακές συνθήκες. Στην πράξη όμως, η απόδοση μειώνεται λόγω παραγόντων όπως η ηλιοφάνεια, η αλατότητα και η υγρασία. Τα πάνελ αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας του σκάφους, τροφοδοτώντας την κίνηση αφότου το σκάφος πλανάρει, ενώ η μπαταρία χρησιμοποιείται κυρίως για την εκκίνηση, καθώς έχει περιορισμένη χωρητικότητα.

Μία από τις βασικές τεχνικές προκλήσεις ήταν η επιλογή πάνελ που συνδυάζουν υψηλή ισχύ με χαμηλό βάρος και μικρό εμβαδόν, καθώς ο διαγωνισμός περιορίζει τη διαθέσιμη επιφάνεια στα 6 m². Επιπλέον, η γεωμετρία και το περιορισμένο μέγεθος του καπακιού του σκάφους περιόρισαν σημαντικά τις επιλογές διάταξης των πάνελ, ενώ η σωστή τοποθέτηση ήταν κρίσιμη για να αποφευχθεί η σκίαση τους, κάτι που διευκολύνει η χαμηλή θέση του οδηγού. Με προσεκτικό σχεδιασμό και διάταξη, διασφαλίζουμε τη μέγιστη ενεργειακή αποδοτικότητα του σκάφους.

Podcast: Η ομάδα Oceanos στο Podcast του CarsElectric.gr

Το project σας φαίνεται να ευθυγραμμίζεται με τις παγκόσμιες τάσεις για βιώσιμη ναυσιπλοΐα και καθαρή ενέργεια. Πώς θεωρείτε ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες μπορούν να επηρεάσουν θετικά τη μετάβαση προς ένα πιο “πράσινο” θαλάσσιο μέλλον; Υπάρχει πρόθεση για συνεργασία με φορείς ή οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον τομέα της περιβαλλοντικής καινοτομίας;

Το νέο μας project και η απόφασή μας να συμμετάσχουμε στην κατηγορία του Solar προέκυψαν ύστερα από τη σκέψη γύρω από τη βιώσιμη ναυσιπλοΐα και την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το σκάφος μας κινείται αποκλειστικά με ανανεώσιμη ενέργεια, μέσω ηλιακών πάνελ και συστήματος μπαταριών, μειώνοντας το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και αποδεικνύοντας πως η ναυτιλία μπορεί να είναι ταυτόχρονα αποδοτική και φιλική προς το περιβάλλον. Σε μια εποχή όπου η ανάγκη για καθαρές μορφές ενέργειας είναι πιο επίκαιρη από ποτέ, πρωτοβουλίες όπως η δική μας αναδεικνύουν πώς η τεχνολογία μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη “πράσινη” μετάβαση της ναυτιλίας.

Παράλληλα με την τεχνολογική ανάπτυξη, δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση και στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση. Στο πλαίσιο αυτό, η ομάδα μας ξεκίνησε πρόσφατα συνεργασία με την HELMEPA, η οποία θα συμμετάσχει στο ανερχόμενο event μας, ενημερώνοντας το κοινό για τη θαλάσσια ρύπανση και τις καλές περιβαλλοντικές πρακτικές. Η ομάδα είναι θετική σε πιθανές συνεργασίες με φορείς και οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον τομέα της περιβαλλοντικής καινοτομίας με κοινό όραμα ένα καθαρότερο και πιο βιώσιμο θαλάσσιο μέλλον.

Η εκδήλωση της 29ης Οκτωβρίου

Η επίσημη παρουσίαση του νέου solar σκάφους θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 29 Οκτωβρίου, στο Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας, με ώρα έναρξης 18:30 και είσοδο ελεύθερη για το κοινό.

Όπως σημειώνουν τα ίδια τα μέλη της ομάδας, πρόκειται για ένα ειδικό event με στόχο την «παρουσίαση της προόδου και τον διαμοιρασμό των μελλοντικών σχεδίων». Το σκάφος δεν θα αποκαλυφθεί στην τελική του μορφή, αλλά θα παρουσιαστεί ένα πλήρες preview, που αποκαλύπτει την κατεύθυνση της εξέλιξης και δίνει την ευκαιρία στους παρευρισκόμενους να έρθουν πιο κοντά στην τεχνολογία, τα υλικά και τις ιδέες που το διαμορφώνουν.

Για το κοινό που αγαπά την καινοτομία, τη ναυτιλία και τη βιώσιμη τεχνολογία, πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία να δει από κοντά ένα project που ετοιμάζεται να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στο εξωτερικό.

Σε μια εποχή που η ναυτιλία καλείται να κάνει τη δική της πράσινη μετάβαση, πρωτοβουλίες όπως αυτή της Oceanos  είναι παραδείγματα προς μίμηση. Δεν πρόκειται απλώς για μια φοιτητική εργασία, αλλά για μια ολοκληρωμένη ερευνητική πρόταση.

Η ομάδα, με επιμονή, τεχνική γνώση και δημιουργικότητα, καταφέρνει να δώσει το δικό της στίγμα στον παγκόσμιο διάλογο για την πράσινη ναυτιλία. Κι εμείς, στο www.carselectric.gr, δεν μπορούμε παρά να χειροκροτήσουμε  και να στηρίξουμε τέτοιες προσπάθειες.