Η Παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται εμπρός σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σε σχέση με την ασφάλεια των μεταφορών.
Οι αερόσακοι είναι μια από τις πιο σημαντικές τεχνολογίες παθητικής ασφαλείας στα σύγχρονα αυτοκίνητα. Σχεδιασμένοι να προστατεύουν τους επιβάτες από τραυματισμό σε περίπτωση σύγκρουσης. Ωστόσο, η υπόθεση των ελαττωματικών αερόσακων της ιαπωνικής εταιρείας Takata έχει μετατραπεί σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα ασφάλειας στην ιστορία της αυτοκινητοβιομηχανίας, επηρεάζοντας εκατομμύρια οχήματα παγκοσμίως και θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή των επιβατών. Ένα πρόβλημα που υπάρχει και στην Ελλάδα αφού ήδη έχουν ενημερωθεί ιδιοκτήτες για την ανάκληση και με δεδομένο τον μέσο όρο ηλικίας των αυτοκινήτων στη χώρα μας που πλησιάζει τα 18 χρόνια.
Τι συνέβη με τους αερόσακους της Takata
Το βασικό πρόβλημα με τους αερόσακους Takata ήταν το ελαττωματικό σύστημα πυροδότησης. Οι αερόσακοι αυτοί χρησιμοποιούσαν νιτρικό αμμώνιο ως προωθητική χημική ουσία για να ανοίγουν σε περίπτωση ατυχήματος. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου και υπό την επίδραση υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας, το νιτρικό αμμώνιο γινόταν ασταθές, με αποτέλεσμα να εκρήγνυται. Αυτό είχε ως συνέπεια την εκτόξευση μεταλλικών θραυσμάτων στο εσωτερικό του οχήματος, τραυματίζοντας ή ακόμα και σκοτώνοντας τους επιβάτες.
Η ανάκληση-μαμούθ και οι επιπτώσεις
Το ζήτημα των ελαττωματικών αερόσακων Takata οδήγησε σε μία από τις μεγαλύτερες ανακλήσεις στην ιστορία της αυτοκινητοβιομηχανίας. Πάνω από 100 εκατομμύρια αερόσακοι από διάφορα εργοστάσια ανακλήθηκαν παγκοσμίως. Μερικές από τις μάρκες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα είναι η Honda, η Toyota, η Ford, η Nissan, η BMW, η Mazda, η Subaru, η Chrysler, η Mitsubishi και άλλες μεγάλες εταιρείες.
Σύμφωνα με αναφορές, πάνω από 30 θάνατοι και εκατοντάδες τραυματισμοί παγκοσμίως έχουν συνδεθεί άμεσα με αυτό το πρόβλημα. Μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν καταγραφεί 25 θάνατοι και περισσότεροι από 400 τραυματισμοί που σχετίζονται με ελαττωματικούς αερόσακους.
Νομικές συνέπειες και πτώχευση της Takata
Η Takata Corporation, ιδρύθηκε το 1933 στην Ιαπωνία και ασχολήθηκε με την παραγωγή αερόσακων από τη δεκαετία του 1980. Το 2001, η Isuzu εξέδωσε την πρώτη ανάκληση αερόσακων, κατασκευής της Takata, μετά από περιστατικό έκρηξης. Το 2008, η Honda ανακάλεσε 3.940 οχήματα και ως το 2013 οι ανακλήσεις έφτασαν συνολικά τα 3,6 εκατομμύρια οχήματα διαφόρων κατασκευαστών. Το 2015, η εταιρεία ανακοίνωσε την ανάκληση 34 εκατομμυρίων αερόσακων, μια ανάκληση χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της αυτοκίνησης. Τελικά, το 2017 η εταιρεία κήρυξε πτώχευση, αδυνατώντας να αντεπεξέλθει στα τεράστια κόστη αποζημιώσεων και ανακλήσεων. Επιπλέον, αντιμετώπισε αγωγές και ποινικές κατηγορίες για συγκάλυψη του προβλήματος, καθώς αποκαλύφθηκε ότι η Takata γνώριζε για το πρόβλημα αυτό πολλά χρόνια νωρίτερα αλλά καθυστέρησε να ενημερώσει τις αρμόδιες αρχές και τα εργοστάσια που είχε προμηθεύσει.
Τι πρέπει να κάνουν οι οδηγοί
Οι οδηγοί που έχουν οχήματα με αερόσακους Takata θα πρέπει να ελέγξουν αν το όχημά τους περιλαμβάνεται στις ανακλήσεις. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω των ιστότοπων των αυτοκινητοβιομηχανιών ή των αρμόδιων κρατικών αρχών. Εάν το όχημα είναι στην λίστα των ανακλήσεων, η αντικατάσταση του ελαττωματικού αερόσακου γίνεται δωρεάν από τους εξουσιοδοτημένους αντιπροσώπους.
Πώς το αντιμετωπίζει η Κύπρος
Το θέμα μονοπωλεί το ενδιαφέρον στην Κύπρο πολλούς μήνες, αφού και εξ αιτίας των εισαγωγών από τρίτες χώρες, όπως η Σιγκαπούρη, ο συνολικός αριθμός υπολογίζεται στις 842.000 οχήματα. Υπάρχουν ήδη αναφορές για δύο θανάτους στο νησί και το Υπουργείο Μεταφορών έχει εκδώσει από τον περασμένο Δεκέμβριο ισχυρή σύσταση μη χρήσης των οχημάτων που έχουν αερόσακους της Takata. Μάλιστα δημιουργήθηκε ένας κατάλογος με στοιχεία από το Τμήμα Οδικών Μεταφορών σε συνεργασία με τους διανομείς των κατασκευαστών ή από ανάλυση δεδομένων που διεξήγαγε το Κέντρο Αριστείας «Κοίος» του Πανεπιστημίου Κύπρου, ο οποίος είναι διαθέσιμος εδώ.
Το ζήτημα των αερόσακων Takata αποτελεί μια τραγική υπενθύμιση για τη σημασία του ελέγχου ποιότητας και της διαφάνειας στην αυτοκινητοβιομηχανία. Παρόλο που το πρόβλημα έχει αναγνωριστεί και αντιμετωπίζεται με μαζικές ανακλήσεις, υπάρχουν ακόμη εκατομμύρια οχήματα με ελαττωματικούς αερόσακους στους δρόμους. Η υπόθεση αυτή μας υπενθυμίζει ότι η ασφάλεια δεν πρέπει ποτέ να θυσιάζεται για λόγους κόστους ή εμπορικής στρατηγικής.